Το Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022, οι μαθητές και οι μαθήτριες του Πρότυπου ΓΕΛ Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου τους την εξαιρετική ταινία Περσέπολις στο πλαίσιο της Δράσης «Λέσχη Κινηματογράφου». Μέσα από αυτή την προβολή έμαθαν την ιστορία του Ιράν κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα και προβληματίστηκαν γύρω από το φαινόμενο του θρησκευτικού φανατισμού και της καταπίεσης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα των γυναικών στη χώρα αυτή. Λόγω των πρόσφατων κοινωνικών αναταραχών με αφορμή το θάνατο μιας νεαρής Ιρανής μετά από το βασανισμό της από τη θρησκευτική αστυνομία, το θέμα της ταινίας συγκίνησε τους μαθητές και τις μαθήτριες και αποτέλεσε αφορμή προβληματισμού. Η μαθήτρια της Α’ Λυκείου Ρέα Σβίγκου έγραψε για την εμπειρία της:
Η ταινία που παρακολούθησα το περασμένο Σάββατο, παρέα με τους συμμαθητές μου στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου μας, ονομάζεται “Persepolis”. Μια ταινία κινουμένων σχεδίων, η οποία δεν είχε καμία σχέση με τις ταινίες που βλέπαμε μικροί. Και όχι επειδή δεν είχε θαρραλέους ήρωες και ηρωίδες, σοφούς μέντορες και τέρατα, αλλά επειδή ακριβώς αυτά τα τελευταία, τα τέρατα, δεν ήταν δράκοι αλλά άνθρωποι. Ένα είδος τέρατος που δεν χρησιμοποιεί τα νύχια και τα δόντια του για να «εξολοθρεύσει» τους εχθρούς του, αλλά κάτι άλλο, ακόμη πιο καταστροφικό. Αυτό το άλλο λέγεται πόλεμος.
Για να μην μακρηγορώ όμως, ας μιλήσω για την υπόθεση της ταινίας.
Κεντρικό άξονα της ταινίας αποτελούν οι εσωτερικές πολιτικές συγκρούσεις και ο πόλεμος που βίωσε το Ιράν κατά τα χρόνια που ακολούθησαν την ανατροπή του Σάχη, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 (1979: Ανατροπή του Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί από τον Αγιατολάχ Χομεϊνί – 1980: Πόλεμος Ιράν με Ιράκ) μέσα από τα μάτια της μικρής Μαρζάν Σατραπί, ενός θαρραλέου, ζωηρού και ασυνήθιστου, θα έλεγε κανείς, κοριτσιού, κατοίκου της Τεχεράνης και γέννημα-θρέμμα του Ιράν. Οι γονείς και η γιαγιά της μικρής, τρομοκρατημένοι από τη φρίκη και την αγριότητα του εμφυλίου πολέμου και σοκαρισμένοι από την απώλεια αγαπημένων τους προσώπων, αποφασίζουν να στείλουν τη μοναχοκόρη τους στη Γερμανία, πιστεύοντας ότι εκεί θα είναι ασφαλής και θα έχει μια καλύτερη ζωή. Μακριά λοιπόν από την πατρίδα της, στην οποία ύστερα από τη λήξη του εμφυλίου μαίνεται ο τρομερός πόλεμος με το Ιράκ, η έφηβη πια Μαρζάν βιώνει τον δικό της εσωτερικό «πόλεμο». Νέες και διαφορετικές παρέες, αλλαγές στην εμφάνιση της, έρωτες, καβγάδες, απογοητεύσεις, αστεγία… Όλα αυτά επηρεάζουν την ψυχολογία της και την «παρακινούν» να λάβει τη μεγάλη απόφαση και να επιστρέψει πίσω στην πατρίδα της.
Κάνοντας λοιπόν έναν αναστοχασμό σχετικά με την ταινία, διαπιστώνω ότι αυτό που θα μπορούσα να εισπράξω ως ηθικό δίδαγμα είναι η λέξη που επαναλάμβανε η γιαγιά της Μαρζάν σε όλη τη διάρκεια της ταινίας και προέτρεπε την εγγονή της να έχει ως οδηγό σε όλη της τη ζωή: ακεραιότητα. Ακεραιότητα απέναντι στις αντιξοότητες και στις δυσκολίες που αντιμετώπισε, στον χαρακτήρα της και στις αποφάσεις που έλαβε. Η Μαρζάν άργησε να αντιληφθεί την αξία αυτής της λέξης. Άργησε να καταλάβει τον αντίκτυπο που είχε στη ζωή και στην προσωπικότητά της. Στο τέλος όμως την κατάλαβε και τη σεβάστηκε, υπάκουσε στην επιθυμία της γιαγιάς της και αποδέχτηκε τον εαυτό και την καταγωγή της, ξεπερνώντας τις ανασφάλειές της, όπως αποδεικνύεται από τον διάλογό της με τον ταξιτζή στο τέλος της ταινίας:
- Από που έρχεσαι;
- Από το Ιράν…
Ρέα Σβίγκου
Α΄ Λυκείου
Την ευχαριστούμε πολύ που μοιράστηκε την εμπειρία της όπως ευχαριστούμε και τη διοίκηση του σχολείου για την παροχή του υλικοτεχνικού εξοπλισμού του.
Ευχόμαστε ακόμα περισσότερα ταξίδια στον υπέροχο κόσμο του κινηματογράφου μέσα από την προβολή παρόμοιων εξαιρετικών ταινιών.
Η πόλη. Αστικός ιστός. Εσύ. Ο νέος άνθρωπος.